Thelma Esther Cohen-Polak

Verpleegster

19 december 1920 – 5 maart 1943

Thelma Polak werkt als leerling-verpleegster in het Joodse psychiatrische ziekenhuis ‘het Apeldoornsche Bosch’. In januari 1943 komt de SS zo’n 1.300 Joodse patiënten en medewerkers halen. Thelma staat voor een onmogelijke keuze: moet ze vluchten of gaat ze mee met haar patiënten? Thelma besluit net als veel andere verzorgers om mee te gaan. Kort nadat ze in Westerbork aankomt, wordt ze op een andere trein gezet, naar Sobibor. Daar wordt Thelma in de gaskamers vermoord.

Doordenker

"Elkaar trouw beloven onder bizarre omstandigheden"

Lees meer

Trouw

Trouw heeft voor Thelma meerdere betekenissen. Als verpleegster in het Joods Psychiatrisch ziekenhuis het ‘Apeldoornsche Bosch’ bleef ze trouw aan haar patiënten. Ze reisde met ze mee naar Westerbork en later door naar Sobibor.

In Westerbork beloofde ze trouw aan Izaäk Cohen, ze trad met hem in het huwelijk, iets wat wel vaker gebeurde in Westerbork. Elkaar trouw beloven onder bizarre omstandigheden.

Wie wel eens in Sobibor is geweest, vergeet dat nooit meer. Een desolate plek op de grens van Polen en Wit-Rusland. De gemiddelde verblijfsduur was drieënhalf uur. Net genoeg tijd om uit de trein te stappen, je spullen in te leveren, je uit te kleden en de ‘Himmelfahrtstrasse’ af te lopen naar de gaskamer. Thelma was Izaäk en haar patiënten, trouw tot in de dood.

Het Joods psychiatrische ziekenhuis het ‘Apeldoornsche Bosch’ is een plek die ons laat zien voor welke keuzes we kunnen komen te staan. Die getuigt van de ongelooflijke wreedheid waar mensen blijkbaar toe in staat zijn. Maar die ook getuigt hoe intens we elkaar en het leven lief kunnen hebben. Die getuigt van barmhartigheid en naastenliefde zoals zo mooi op het monument bij het ‘Apeldoornsche Bosch’ is geschreven: ‘Nooit heb ik wat ons werd ontnomen zo bitter, bitter lief gehad’

Wim van Gerwen Harry Eeckhout